Phát triển thương hiệu với AI: "Cú hích" định hình lại bản sắc thương hiệu

AI – không chỉ là công nghệ, mà là chiến lược

AI không còn là "xu hướng tương lai", nó là thực tại hiện hữu và vũ khí cạnh tranh tối thượng của doanh nghiệp trong thời đại số. Theo báo cáo "AI Adoption in Marketing" của McKinsey năm 2024, có đến 63% doanh nghiệp toàn cầu đang ứng dụng AI trong hoạt động marketing -  một con số tăng gần gấp đôi chỉ sau 3 năm. AI đang hiện diện trong mọi khâu: từ phân tích dữ liệu hành vi người tiêu dùng, tối ưu nội dung, đến quản lý chiến dịch quảng cáo tự động.

AI – Cú hích định hình lại bản sắc thương hiệu 

Ông Sundar Pichai, CEO của Google, từng khẳng định: "AI sẽ có tác động sâu rộng hơn cả điện thoại hoặc internet. Nó không chỉ thay đổi công nghệ, mà thay đổi cả cách thế giới vận hành."

Tại Việt Nam, làn sóng AI cũng đã thấm vào mọi tầng lớp doanh nghiệp. Các tập đoàn lớn như Vingroup, FPT, Viettel… đều đã thành lập bộ phận R&D chuyên biệt về AI. FPT.AI hiện đang cung cấp nền tảng hỗ trợ chatbot, xử lý giọng nói, tổng hợp dữ liệu và phân tích khách hàng cho hàng trăm doanh nghiệp trong nước.

Tại Việt Nam, làn sóng AI cũng đã thấm sâu vào mọi tầng lớp doanh nghiệp

Số hóa hành trình khách hàng - Từ dữ liệu đến cảm xúc

Nếu như trước kia thương hiệu hướng đến "đám đông", thì giờ đây - nhờ AI - mỗi cá nhân là một thế giới riêng cần được lắng nghe và đối thoại.

AI giúp doanh nghiệp hiểu được người dùng không chỉ qua dữ liệu nhân khẩu học, mà còn qua hành vi, cảm xúc, tâm trạng và cả tiềm thức. Hệ thống gợi ý sản phẩm của Netflix có thể dự đoán nội dung bạn muốn xem trước khi bạn ý thức được điều đó. Amazon thậm chí còn triển khai mô hình "anticipatory shipping" - giao hàng trước cả khi khách đặt dựa trên dữ liệu hành vi.

AI giúp doanh nghiệp hiểu được người dùng không chỉ qua dữ liệu nhân khẩu học, mà còn qua hành vi, cảm xúc, tâm trạng và cả tiềm thức.

AI cùng hành trình Startup của "Mắm Lành"

Câu chuyện về "Mắm Lành" - một startup nước mắm truyền thống tại huyện Diêm Điền (tỉnh Thái Bình) - và người sáng lập Nguyễn Văn Lộc chính là một minh chứng sống động cho sự giao thoa giữa công nghệ và bản sắc Việt.

Nguyễn Văn Lộc là một kỹ sư công nghệ thông tin, từng có nhiều năm làm việc tại Hà Nội, nhưng đến năm 2021, anh trở về Thái Bình để khởi nghiệp với nghề nước mắm truyền thống của gia đình. Thương hiệu "Diêm Điền - Mắm Lành" ra đời trong bối cảnh đầy thách thức: người Việt quen nước mắm trên kệ siêu thị, trong khi mắm truyền thống chưa được đóng gói chuyên nghiệp, chưa kể chuyện hài hòa.

"Mắm Lành" - minh chứng sống động cho sự giao thoa giữa công nghệ và bản sắc Việt

Sau nhiều tháng chạy quảng cáo, làm nội dung, livestream giới thiệu mắm một cách thiên về cảm xúc, anh Lộc nhận ra rằng: mặc dù sản phẩm đặc biệt, nhưng khách hàng vẫn bỏ qua vì không biết đến. "Tôi nhận ra rằng, đẹp chưa đủ, truyền cảm hứng chưa chắc đem lại doanh thu. Phải hiểu khách hàng đã", anh chia sẻ.

Là người xuất thân từ ngành AI, Lộc bắt tay vào việc xây dựng hệ thống phân tích hành vi khách hàng từ Facebook, website, Zalo và đơn hàng. AI phân loại nhóm khách: người hay mua combo 3 chai làm quà biếu, người mua vào Tết, người thích màu nhạt, người đã một lần inbox về chuyện trên bao bì... Từ đó, Lộc thiết kế các gói quà theo nhóm hành vi, chatbot có thể cá nhân hoá lời chào, gợi ý quà vào ngày lễ tết, sinh nhật...

Chiến dịch Tết 2024 của Mắm Lành lần đầu đạt tốc độ chuyển đổi cao vượt mong đợi: doanh thu tăng 300%, tỷ lệ quay lại mua lần hai tăng từ 12% lên 38%.

Generative AI – người đồng hành mới của nhà sáng tạo

Không dừng lại ở việc phân tích và tối ưu, AI còn có thể sáng tạo nội dung - điều từng được xem là đặc quyền của con người.

Generative AI để hỗ trợ lên concept, làm nội dung mạng xã hội và tạo mockup cho khách hàng với tốc độ vượt trội.

Từ hình ảnh quảng cáo, bài viết PR, đến video viral - tất cả giờ đây đều có thể được AI tạo ra với chi phí thấp và tốc độ chóng mặt. Coca-Cola là một trong những thương hiệu đầu tiên dùng DALL·E và ChatGPT để sản xuất ý tưởng truyền thông sáng tạo. Trong chiến dịch "Create Real Magic", AI đã tạo ra hàng trăm hình ảnh quảng cáo trong vòng vài ngày, thứ mà trước đây mất hàng tuần.

Theo khảo sát của Boston Consulting Group (2023):

• 70% CMO (Giám đốc Marketing) đang tích cực triển khai Generative AI,

• 19% đang thử nghiệm,

• Chỉ 11% chưa áp dụng - chủ yếu do lo ngại pháp lý và đạo đức.

Tại Việt Nam, nhiều agency như The Purpose Group, Redder hay DNA Digital đã tích hợp Generative AI để hỗ trợ lên concept, làm nội dung mạng xã hội và tạo mockup cho khách hàng với tốc độ vượt trội.

Anh Nguyễn Văn Lộc cũng là một trong những startup vận dụng linh hoạt Generative AI để phát triển thương hiệu "Mắm Lành" của mình. Anh áp dụng Generative AI để tạo nội dung: từ clip Tiktok giới thiệu gói quà, bài viết Facebook cho đến mô tả sản phẩm trên website. AI giúp anh Lộc tiết kiệm hàng chục giờ viết lại nội dung nhưng vẫn theo ngôn ngữ đã được lập trình sẵn.

AI có thể làm nhanh, đẹp, đúng - nhưng không thể thay thế "chất người"

Nhưng rồi một ngày, một khách hàng cứ inbox: "Sao clip mới trông lạ lẫm, không còn giống cái hồi trước 'mắm của mẹ' nữa?". Anh nhận ra: AI có thể làm nhanh, đẹp, đúng - nhưng không thể thay thế "chất người", nhất là trong những sản phẩm gắn liền với ký ức, văn hoá.

Và thế là, AI trở thành "trợ lý" để gợi ý, tối ưu, gợi nhớ - nhưng vẫn cần con người quyết định thông điệp. Anh Lộc chia sẻ: "AI giống như con dao sắc - phục vụ người nào biết dùng. Nhưng nó không bao giờ thay thế tâm hồn thương hiệu được."

Ông Võ Đặng Phát, Giám đốc Marketing FPT, cũng từng nói trong sự kiện "Đi cùng thương hiệu": "AI giúp chúng tôi tiết kiệm thời gian và tối ưu hiệu suất. Nhưng nếu không có bản sắc thương hiệu rõ ràng, AI sẽ chỉ tạo ra những thứ giống nhau đến đáng sợ".

Trong thời đại có nhiều nguyên nhân khiến niềm tin người dùng bị mài mòn: chatbot giả, video deepfake, đồng loạt copy idea, thì bản sắc và độ trung thực là hai thứ quyết định sự tồn tại của một thương hiệu. Và AI - dù thông minh đến đâu - cũng chỉ nên là trợ lý. Thương hiệu tốt trong thời AI vẫn phải là thương hiệu "con người".

Thách thức về bản sắc: Khi thương hiệu trở thành dòng code

Sự nguy hiểm không đến từ AI, mà từ việc quá phụ thuộc vào AI. Nếu mọi thương hiệu đều dùng cùng một công cụ, cùng một thuật toán, liệu còn ai giữ được cá tính riêng?

"Nếu không có bản sắc thương hiệu rõ ràng, AI sẽ chỉ tạo ra những thứ 'giống nhau đến mức đáng sợ'."

Và đó là vấn đề. AI giỏi tổng hợp, nhưng lại thiếu cảm xúc. Giỏi bắt chước, nhưng lại dễ đánh mất hồn cốt. Trong thời đại AI, thương hiệu không chỉ cần sự thông minh, mà còn phải giữ được trái tim, lý tưởng và câu chuyện của mình.

Cuối cùng, trong một thế giới mà dữ liệu bị lạm dụng và quyền riêng tư bị xâm phạm dễ dàng, niềm tin là thứ quyết định sự sống còn của thương hiệu. AI càng mạnh, càng cần một khung đạo đức rõ ràng. Người tiêu dùng sẵn sàng chi tiền cho những thương hiệu minh bạch, đáng tin, tôn trọng quyền riêng tư. Theo nghiên cứu của Edelman Trust Barometer 2024, có tới 67% người tiêu dùng sẽ rời bỏ thương hiệu nếu họ nghi ngờ dữ liệu của mình bị khai thác thiếu kiểm soát.

AI là công cụ cực kỳ mạnh mẽ, nhưng nó không phải là câu trả lời. AI có thể hỗ trợ, đề xuất, dự đoán, nhưng không thể thay thế con người trong việc định hình bản sắc thương hiệu, thấu cảm khách hàng và truyền cảm hứng qua từng thông điệp.

Thương hiệu trong thời đại AI không phải là thương hiệu "thông minh" nhất - mà là thương hiệu chạm được trái tim, hiểu được con người, và vẫn giữ được chính mình giữa dòng xoáy công nghệ.